میرنگوتومی (Myringotomy) یا تمپانوستومی (Tympanostomy) نام دیگر جراحی تعبیه لوله های تهویه گوش در پرده تمپان است که به شکل مخفف با عنوان عمل وی تی گوش (VT) نیز شناخته می شود. عمل تخلیه مایع پشت گوش است که برای درمان و پیشگیری از عفونت های گوش میانی انجام می شود. بهترین جراح گوش تهران و متخصص گوش و حلق و بینی در این مقاله به شرح و بررسی این عمل رایج در حوزه گوش می پردازد.
میرنگوتومی چیست ؟
میرنگوتومی نوعی عمل جراحی است که طی آن مایع اضافی موجود در گوش میانی از طریق سوراخ کردن پرده گوش یا همان تمپانوستومی تخلیه می شود. این روش ، راهی برای درمان مشکلاتی مانند عفونت های گوش ، گوش چسبنده (Glue Ear) و پارگی پرده گوش است که توسط یک متخصص گوش و حلق و بینی انجام می شود. در این عمل ، یک برش کوچک در پرده گوش یا غشای تمپان ایجاد می شود تا مایع محبوس شده خارج شود. معمولاً میرنگوتومی همراه با عمل وی تی گوش ، یعنی قرار دادن لوله تهویه در گوش ، انجام می شود. کارگذاری لوله های تهویه گوش در غشای تمپان باعث تنظیم فشار داخل گوش شده و از عفونت های مکرر جلوگیری می کند. از آنجا که کودکان مستعد عفونت های گوش هستند ، به طور کلی ، جراحی میرنگوتومی در کودکان بیشتر از بزرگسالان انجام می شود. با این حال ، بسیاری از بزرگسالان نیز به دلایل گوناگون به این جراحی نیاز پیدا می کنند.
عمل وی تی گوش چیست ؟
VT گوش همان لوله های تهویه گوش است. اگر به دلایلی لوله استاش واقع در حلق و پشت بینی مسدود شود ، تهویه هوا و ترشحات گوش میانی به درستی رخ نمی دهد. بنابراین ، لازم است تا طی یک عمل جراحی ، با برش روی پرده گوش و گاهی تعبیه لوله های تهویه یا وی تی گوش در پرده تمپان ، از ایجاد فشار منفی و تجمع ترشحات گوش میانی جلوگیری شود.
علل جراحی میرنگوتومی
علل و عوامل گوناگونی وجود دارد که انجام عمل وی تی گوش یا تمپانوستومی را درمانی ضروری می سازد. در واقع بیماری ها ، ناهنجاری ها و به طور کلی مهم ترین علت هایی که باید با عمل میرنگوتومی درمان شوند عبارتند از :
- انسداد شیپور استاش بر اثر عواملی مانند آلرژی ، عفونت های مکرر یا لوزه های حلقی
- درمان نشدن عفونت گوش میانی با دارو و تکرار پی در پی آن
- باروتروما یا درد گوش ناشی از تغییر فشار هوا ، مثلا هنگام پرواز یا غواصی
- خونریزی گوش به دلیل ضربه ، عفونت شدید یا پارگی پرده گوش
- عفونت های مکرر گوش
- گوش چسبنده (Glue Ear)
- مشکلات ساختاری در پرده گوش
- ناهنجاری های مادرزادی در گوش
- کم شنوایی یا شنوایی مبهم
- تاخیر در گفتار در کودکان به دلیل تجمع ترشحات غیرطبیعی در پشت غشای تمپان
عمل وی تی گوش چگونه انجام می شود ؟
عمل vt یا تمپانوستومی معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام می شود ، اما در برخی موارد ممکن است از بی حسی موضعی استفاده شود. برای اینکه جراح بتواند پرده گوش را به دقت معاینه کند ، از میکروسکوپ خاصی برای مشاهده آن استفاده می کند. سپس یک برش کوچک در پرده گوش با ابزارهای مخصوص جراحی ایجاد می شود. در مرحله بعد ، عفونت و مایع محبوس شده در گوش میانی با استفاده از دستگاه مکش خارج می شود.
این عمل معمولاً نیازی به بخیه ندارد ، زیرا برش جراحی روی پرده گوش ایجاد شده و به طور طبیعی ترمیم می شود. ممکن است جراح برای محافظت از گوش بعد از جراحی ، آن را با گاز استریل بپوشاند. معمولا پروسه عمل میرنگوتومی حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه طول می کشد.
مزایای عمل جراحی میرنگوتومی
عمل برش پرده گوش و کارگذاری لوله های تهویه گوش مزیت های بسیاری دارد که مهم ترین آن ها عبارتند از :
- کاهش درد و فشار گوش
- بهبود تعادل در حرکت
- بهبود گفتار و عملکرد کودکان
- بازیابی شنوایی از دست رفته ناشی از تجمع مایع
- کاهش عفونت های مکرر گوش
عوارض و خطرات احتمالی عمل وی تی گوش
احتمال بروز عوارض گوناگون در همه انواع عمل های جراحی از جمله میرنگوتومی قابل پیش بینی است. اما معمولا این عوارض موقتی و ناشی از فرایند جراحی است که به تعدادی از آن ها در ادامه اشاره شده است :
- احساس سرگیجه در چند روز اول پس از عمل
- ایجاد سوراخ در پرده گوش که ممکن است خود به خود ترمیم نشود و نیاز به عمل تمپانوپلاستی برای ترمیم آن باشد.
- ترشح مداوم مایعات از گوش پس از چند روز ؛ ترشحات زرد یا شفاف تا سه روز بعد از جراحی طبیعی است.
- اسکلروز یا سفت شدن پرده گوش که ممکن است باعث مشکلات شنوایی شود.
- شنوایی مبهم و احساس گرفتگی گوش
- ایجاد زخم در پرده گوش
- آسیب به کانال گوش
- عفونت
- درد
مدت زمان بهبودی بعد از عمل تمپانوستومی
معمولا با گذشت یک تا دو روز پس از جراحی افراد عمل شده احساس بهتری دارند. مهم است که برای طی شدن سریع تر روند بهبود توصیه های جراح را به درستی رعایت کنید. در صورت بروز درد شدید یا علائم غیرعادی ، باید سریعا پزشک را مطلع و به او مراجعه کنید.
مراقبت های بعد از میرنگوتومی
میزان بهبود و دریافت نتیجه مثبت از عمل وی تی گوش به نحوه مراقبت های بعد از عمل بستگی دارد که به شرح زیر است :
- از ورود آب به گوش تا مدتی بعد از عمل خودداری کنید. هنگام استحمام یا شنا کردن از گوش گیر استفاده کنید.
- حداقل تا یک ماه بعد از جراحی از تکان دادن شدید سر خودداری کنید.
- داروهای تجویز‌شده از جمله قطره گوش و آنتی بیوتیک ها را منظم و طبق دستور جراح مصرف کنید.
- جلسات معاینه را طبق توصیه جراح دنبال کنید تا وضعیت بهبود و سلامت گوش بررسی شود.
- گاهی ممکن است لازم باشد تست شنوایی سنجی انجام شود.
- معمولا افراد با گذشت چند روز از عمل می توانند به فعالیت عادی خود بازگردند. در مورد زمان دقیق آن بهتر است با جراح خود مشورت کنید.
میرنگوتومی اگرچه حساس به نظر می رسد ، اما یک جراحی سریع و مؤثر است که برای تخلیه ترشحات و مایعات از گوش میانی انجام می شود. در اغلب موارد ، کاهش درد ، بهبود شنوایی و جلوگیری از عفونت های مکرر از آثار مهم عمل وی تی گوش است. دکتر بهروز امیرزرگر ، بهترین جراح گوش تهران اطلاعات بیشتری را در این زمینه در اختیارتان خواهد گذاشت.
