اسیکولوپلاستی نوعی عمل جراحی برای ترمیم و اصلاح زنجیره استخوانچه‌ای گوش است. این جراحی به منظور بازسازی و بهبود عملکرد شنوایی در افرادی که به دلیل آسیب دیدگی یا بیماری ، زنجیره استخوانچه ای گوش شان آسیب دیده است ، انجام می‌شود. تا انتهای این مقاله همراه ما باشید تا از چگونگی ، اهمیت و کاربردهای جراحی زنجیره استخوانچه ای گوش بیشتر بدانید.
زنجیره استخوانچه ای گوش
زنجیره استخوانچه ای گوش شامل سه استخوان کوچک و ظریف به نام های چکشی ، سندانی و رکابی است که در گوش میانی قرار دارند. این استخوانچه ها وظیفه انتقال ارتعاشات صوتی از پرده گوش به گوش داخلی را بر عهده دارند. از این رو بخش مهمی از عملکرد شنوایی به کارکرد درست آن ها بستگی دارد. اما گاهی اوقات عوامل محیطی یا مادرزادی و ارثی باعث اخلال در عملکرد این استخوانچه ها می شوند و قدرت شنوایی را مختل می کنند. در این شرایط ، عمل جراحی اسیکولوپلاستی با بازسازی و ترمیم آن ها ، شنوایی را بهبود خواهد بخشید.
دلایل اسیکولوپلاستی
همان طور که گفته شد ، عوامل و دلایل بسیاری می تواند باعث اختلال در عملکرد زنجیره استخوانچه ای گوش شود که برخی از آن ها ارثی و برخی محیطی و اکتسابی است. در بخش زیر ، مهم ترین دلایل اسیکولوپلاستی آورده شده است :
- کم شنوایی هدایتی : هنگامی که عبور امواج صوتی از گوش میانی از طریق استخوانچه ها با مشکل مواجه باشد ، نوعی کم شنوایی بروز می یابد که عمل اسیکولوپلاستی می تواند آن را برطرف کند.
- عفونت گوش میانی : یک علت شایع عمل اسیکولوپلاستی عفونت های مکرر گوش میانی است که می تواند با خوردگی استخوانچه ها یا ایجاد چسبندگی بین آن ها عملکرد زنجیره استخوانچه ای را مختل کند.
- آسیب و ضربه به گوش : ضربه شدید به گوش می تواند باعث شکستگی یا جابجایی زنجیره استخوانچه ای شود و یکی از علل این عمل جراحی به شمار می رود.
- پارگی پرده گوش : هرگونه آسیب به پرده گوش ، از جمله پاره یا سوراخ شدن آن ، می تواند عاملی برای ایجاد اختلال در عملکرد استخوانچه های گوش میانی باشد.
- کلستئاتوم : کلستئاتوم یا کیست اپیدرموئید گوش میانی ، در دراز مدت می تواند زنجیره استخوانچه ای را تضعیف و تخریب کند.
- اتواسکلروز : در بیماری اتواسکلروز رشد غیرطبیعی استخوان های اطراف استخوانچه رکابی باعث اختلال در آن ها و کاهش شنوایی می شود.
- ناهنجاری های ارثی : زمانی که به شکل مادرزادی یا ارثی اختلالی در شکل یا ساختار استخوانچه های گوش میانی وجود داشته باشد این عمل برای اصلاح آن ها به کار می رود.
- تومور های گوش و قاعده جمجمه : توده های خوش خیم یا بدخیم گوش میانی و ماستوئید و یا قاعده جمجمه با فشار بر زنجیره استخوانچه ای یا تخریب آن باعث کاهش شنوایی می شوند. عمل جراحی اسیکولوپلاستی در همراهی با جراحی توده گوش برای بهبود شنوایی این بیماران به کار می رود.
روش های جراحی اسیکولوپلاستی
ترمیم و اصلاح زنجیره استخوانچه ای گوش میانی به چند روش قابل انجام است. روش مورد نیاز برای جراحی را شرایط گوش میانی ، شدت و نوع آسیب تعیین می کند. در برخی موارد ممکن است آسیب به استخوانچه ها خیلی جدی نباشد که با ترمیم و بازسازی آن ها به طور مستقیم می توان شنوایی را برگرداند.
در مقابل ، گاهی زنجیره استخوانچه ای به طور کامل آسیب دیده است. در این موارد ، جراح از استخوان های خود فرد ، مواد مصنوعی یا استخوانچه های اهدا شده برای جایگزینی آن ها استفاده می‌کند. در مواردی نیز ممکن است از پروتزهای کوچکی برای انتقال ارتعاشات صوتی از پرده گوش به گوش داخلی استفاده شود.
چگونگی عمل ترمیم زنجیره استخوانچه ای گوش
عمل اسیکولوپلاستی تحت بیهوشی عمومی انجام می شود. طی این عمل ، ابتدا جراح برشی در کانال گوش ایجاد می‌کند تا به گوش میانی دسترسی داشته باشد. سپس زنجیره استخوانچه ای را با روش متناسب با نوع آسیب دیدگی ترمیم می کند یا آن را با استخوانچه یا پروتز جایگزین می‌کند. در نهایت ، کانال گوش با ماده ژلاتینی قابل جذب پر می شود تا ترمیم ناحیه انجام شود.
مراقبت های بعد از عمل اسیکولوپلاستی
معمولا طی چند هفته اول بعد از عمل ، جراح رعایت برخی نکات مراقبتی را توصیه خواهد کرد که در بهبود گوش و شنوایی موثر خواهد بود. از جمله مراقبت های بعد از عمل اسیکولوپلاستی عبارتند از :
- مصرف به موقع داروهای ضد درد و آنتی بیوتیک برای جلوگیری از عفونت
- استراحت و اجتناب از فعالیت های شدید به مدت چند هفته بعد از جراحی
- استفاده از پمادهای تجویز شده و تمیز نگه داشتن گوش طبق دستورالعمل های جراح
- پرهیز از هر گونه ضربه و آسیب احتمالی به سر و گوش
- پیشگیری از ورود آب به گوش تا زمان بهبود بخیه ها و پرده گوش
- اجتناب از فعالیت هایی مانند سفر هوایی که با تغییر فشار در گوش همراه است.
عوارض اسیکولوپلاستی
بروز برخی عوارض احتمالی در اسیکولوپلاستی مانند سایر عمل های جراحی دور از انتظار نیست. البته بروز این عوارض در صورت مراقبت درست بعد از عمل بسیار نادر است. عوارضی همچون درد ، عفونت ، خونریزی ، مشکلات شنوایی و از دست دادن حس در قسمت پشت گوش ممکن است در برخی افراد وجود داشته باشد.
آنچه که در خصوص اسیکولوپلاستی و ترمیم زنجیره استخوانچه ای گوش میانی باید در نظر داشت ، مراجعه به موقع به متخصص و جراح باتجربه است. در گام اول باید بیماری و مشکل ایجاد شده به درستی تشخیص داده شود تا درمان درست صورت بگیرد. برای این کار ، مشاوره با جراح مورد نظر کمک بسیاری به اطمینان از نتیجه عمل و حل مشکل شنوایی خواهد کرد.
