استاپدوتومی نام علمی جراحی استخوانچه رکابی گوش است که برای اصلاح چسبندگی استخوانچه رکابی گوش انجام می شود. این جراحی ، برای درمان کم شنوایی ناشی از بیماری اتواسکلروز انجام می شود. در این بیماری استخوانچه رکابی در گوش میانی سفت شده و به دریچه بیضی چسبیده و مانع از انتقال صدا به گوش داخلی می شود. در این مقاله ، قصد داریم به شرح جزئیات و تاثیر عمل استخوانچه رکابی گوش از نگاه بهترین فوق تخصص گوش در تهران بپردازیم.
استاپدوتومی چیست ؟
استاپدوتومی عبارت است از عمل جراحی استخوانچه رکابی گوش که برای رفع چسبندگی استخوانچه رکابی صورت می گیرد. در حقیقت ، رشد غیر طبیعی استخوان های اطراف استخوانچه رکابی ، با ایجاد اختلال در حرکت استخوانچه موجب کاهش قدرت شنوایی می شود. این اتفاق در طی بروز یک بیماری به نام اتواسکلروز می افتد. به همین دلیل ، جراحی استخوانچه رکابی یا استاپدوتومی با عنوان عمل اتواسکلروز نیز شناخته می شود.
در این عمل ، یک پروتز به جای استخوانچه رکابی غیرطبیعی از راه گوش میانی قرار داده می شود. این امر باعث می شود تا قدرت شنوایی فرد بهبود یابد. در صورتی که استخوانچه رکابی به طور کامل خارج شود ، عمل جراحی استاپدکتومی نامیده می شود. اما اگر تنها بخشی از استخوانچه برداشته شود ، عمل استاپدوتومی نامیده می شود که با نتایج شنوایی بهتری همراه است.
مراحل عمل اتواسکلروز
برای انجام عمل استخوانچه رکابی گوش ، پیش از هر چیز ممکن است جراح و متخصص گوش و حلق و بینی سی تی اسکن را برای بررسی ساختار داخلی گوش و وضعیت استخوانچه ها درخواست کند. پس از انجام بررسی های لازم پیش از عمل ، مراحل زیر در حین جراحی طی خواهد شد :
- در مرحله اول ، جراح با ایجاد یک برش ظریف در کانال گوش و با بلند کردن پرده تمپان به گوش میانی دسترسی پیدا می کند.
- جراح اتصال میان استخوانچه سندانی و رکابی در گوش میانی را قطع و استخوانچه رکابی غیرطبیعی را به طور کامل یا جزئی خارج می کند. در موارد برداشتن جزئی استخوانچه رکابی ، جراح یک سوراخ بسیار کوچک در پایه استخوانچه رکابی ایجاد می کند.
- در مرحله بعد ، یک پروتز کوچک به جای استخوانچه رکابی قرار داده می شود. این پروتز به عنوان پل ارتباطی بین استخوانچه رکابی و دریچه بیضی عمل می کند و به انتقال صدا به گوش داخلی کمک می کند.
مزایای جراحی استخوانچه رکابی گوش
عمل جراحی اتواسکلروز به دلیل اصلاح استخوانچه های کوچک گوش میانی و بازگرداندن کارکرد طبیعی آن ها مزایای مهمی به همراه دارد که دکتر بهروز امیرزرگر ، بهترین فوق تخصص گوش در تهران ، به آن ها اشاره کرده است :
- بهبود شنوایی : این جراحی به طور قابل توجهی شنوایی را بهبود می بخشد و به افراد امکان می دهد تا صداها را واضح تر بشنوند.
- کاهش نیاز به سمعک : در بسیاری از موارد ، جراحی استاپدوتومی نیاز به استفاده از سمعک را به طور کامل از بین می برد یا آن را به طور قابل توجهی کاهش می دهد.
- افزایش کیفیت زندگی : با بهبود شنوایی ، کیفیت زندگی افراد به شکل چشم گیری افزایش می یابد. افراد پس از این عمل می توانند به راحتی با دیگران ارتباط برقرار کنند و در فعالیت های اجتماعی شرکت کنند.
عوارض جراحی استاپدوتومی
بروز درصدی از عوارض بعد از هر عمل طبیعی و نتیجه واکنش بدن به پروسه جراحی است. عمل استخوانچه رکابی گوش میانی هم با برخی علائم و عوارض بعد از جراحی همراه است که مهم ترین ها در ادامه آورده شده است. این عوارض ممکن است در چند روز ابتدایی بعد از جراحی ایجاد شود و با گذشت زمان بهتر خواهد شد. مهم ترین عوارض جراحی استاپدوتومی عبارتند از :
- سرگیجه و عدم تعادل
- کاهش شنوایی
- وزوز گوش
- اختلال موقت حس چشایی
- یکی از عوارض بسیار نادر این جراحی از بین رفتن شنوایی یا آسیب عصب صورت در کمتر از یک درصد موارد می باشد.
مراقبت های بعد از عمل استخوانچه گوش
برای اینکه عمل اتواسکلروز نتیجه موفقیت آمیزی داشته باشد و کاهش شنوایی فرد را درمان کند ، لازم است مراقبت های بعد از عمل را با دقت بسیار انجام دهید. مهم ترین مراقبت های بعد از استاپدوتومی عبارتند از :
- پیروی از دستورات جراح و انجام دستورالعمل های توصیه شده برای دوران نقاهت بهتر ضروری است.
- بعد از عمل تا چهار هفته نباید فعالیت های سنگین انجام دهید و از زور زدن و فین کردن اجتناب کنید.
- حداقل تا یک هفته از سفر با هواپیما اجتناب کنید.
- به دلیل حساسیت زیاد گوش بعد از عمل مراقب باشید از گوش در برابر ورود آب ، ضربه به گوش و تماس با صداهای بلند و فشارهای گوناگون محافظت کنید.
- از شنا کردن و غواصی تا یکماه پرهیز کنید.
- جلسات معاینه با پزشک را به طور منظم دنبال کنید تا جراح روند بهبود را بررسی نماید.
- در صورت بروز هرگونه علائم غیرطبیعی مانند شدید شدن سرگیجه و کاهش شنوایی و خونریزی و التهاب فورا پزشک را مطلع کنید.
جراحی استاپدکتومی روشی موثر برای درمان کم شنوایی ناشی از اتواسکلروز است. اما مهم ترین نکته پیش از اقدام به انجام این عمل ، انتخاب جراح و فلوشیپ حاذق جراحی گوش است تا مشکل را به درستی و با بررسی دقیق تشخیص دهد. در این صورت ، می توان با اطمینان به تسلط و مهارت او عمل موفقیت آمیزی را پشت سر گذاشت و کاهش شنوایی را درمان کرد.
